Het begin van het kleuteronderwijs in Arkel Cees van Andel Rond 1950 begonnen enkele inwoners van ons dorp zich zorgen te maken over de veiligheid van de Arkelse kleuters. Arkel ligt aan een drukke verkeersweg, vroeger konden de kinderen rustig op straat spelen, maar door het toegenomen autoverkeer was dat nu langzamerhand levensgevaarlijk geworden. Het onderwijzend personeel en leden van de oudercommissie besloten een vergadering in de school te beleggen waar de veiligheid van de kinderen en dan met name de kleuters, aan de orde zou komen. Voor deze avond was de heer Robeijns uit Gorcum uitgenodigd die een inleiding hield over het belang van het kleuteronderwijs. Na zijn inleiding werd door de aanwezigen, die in grote getale waren komen opdagen, van gedachten gewisseld welke mogelijkheden er waren om in Arkel te komen tot kleuteronderwijs. Men kwam tot het besluit een vereniging op te richten die tot doel zou hebben het tot stand brengen van kleuteronderwijs in Arkel. Er werd een voorlopig bestuur benoemd waar de volgende personen zitting in namen: mevr. van Dijk-Suiker, dhr. G. de Man, dhr. van Geffen, dhr. Baars en dhr. van Kuilenburg. Dhr. Robeijns beloofde daadwerkelijke steun te geven evenals dhr. Stoutjesdijk van Schelluinen die dit deed namens de Merwedekring van Volksonderwijs. Het voorlopige bestuur ging voortvarend aan de slag en een jaar later konden ze met concrete plannen komen. Er was een tijdelijke schoolruimte gevonden in Verenigingsgebouw Odina, maar het grote struikelblok was de financiën. Er moest nogal het e.e.a. aangeschaft worden, meubilair, lesmateriaal etc. etc. Om aan de benodigde financiën te komen wilde men zoveel mogelijk leden en donateurs zien te werven. Via een circulaire werd e.e.a. aan de Arkelse bevolking bekend gemaakt. Op 22 juni 1951 werden leden, toekomstige leden en ouders uitgenodigd voor een vergadering in Odina waar de plannen van het voorlopige bestuur werden uiteengezet. Het voorlopige bestuur werd gekozen tot definitief bestuur, voorzitter werd dhr. de Man. Het bestuur kreeg van de leden mandaat om zo snel mogelijk een kleuterschool van de grond te krijgen. 12 November 1951 was het dan zover. Veel leden, genodigden en belangstellenden waren aanwezig bij de officiële opening van de Arkelse kleuterschool in Odina. In zijn openingswoord vertelde de voorzitter hoe dit alles in zo’n betrekkelijk korte tijd tot stand was gekomen. Zonder een cent startkapitaal is het voorlopig bestuur aan de slag gegaan en beschikt onze gemeente thans over een lokaliteit, meubilair en lesmiddelen. Het meubilair is grotendeels vervaardigd door vrijwilligers die hier avond aan avond aan hebben gewerkt. Was aanvankelijk de verwachting dat zo’n 30 á 35 kleuters de school zouden gaan bezoeken, thans waren er al 65 kleuters aangemeld zodat naast juffrouw Roza een tweede leerkracht, juffrouw J. van Bezooijen, is aangesteld. Hoewel we dankbaar zijn dat we gebruik mogen maken van Odina beseffen we wel dat dit voor de toekomst geen definitief onderkomen kan zijn dus zullen we moeten gaan nadenken hoe we dit in de toekomst gaan aanpakken, aldus de voorzitter. De officiële opening werd verricht door burgemeester Scheffer die zijn bewondering uitsprak over het feit dat alles tot stand was gekomen zonder inmenging of een beroep te doen op de plaatselijke overheid. De bevolking heeft getoond over de juiste burgerzin te beschikken om dit in eenheid en verantwoordelijkheid tot stand te brengen. Verder vertelde de burgemeester dat in het ontwerp bestemmingsplan rekening was gehouden met een te bouwen kleuterschool. De diverse sprekers die na het nuttigen van een consumptie het woord kregen spraken allen hun bewondering uit over hetgeen hier in Arkel in zo’n korte tijd tot stand was gekomen. Kleuterleidster Roza zei richting de ouders dat zij hoopte op een goed onderling begrip en verstandhouding. Hierna sloot de voorzitter het officiële gedeelte en konden de aanwezigen de kleuterklas bewonderen en vragen stellen aan de leiding en aan het bestuur. De woorden gesproken door de burgemeester dat er in het voorlopige bestemmingsplan ruimte was gereserveerd voor een kleuterschool bleken geen loze woorden te zijn. In 1955 wordt er in de Tweede Kamer een wetsontwerp waarin het kleuteronderwijs wordt geregeld aangenomen. De kosten voor het bouwen van een kleuterschool zouden nu voor rekening van het Rijk komen. Het bestuur van de kleuterschool gaat inventariseren hoeveel kinderen er in de toekomst gebruik zullen gaan maken van de kleuterschool. Een negentig tal ouders geeft aan dat zij het prettig zouden vinden als hun kinderen nu of in de toekomst kleuteronderwijs zouden krijgen. In november 1955 besluit de Arkelse gemeenteraad om per 1 januari 1956 het kleuteronderwijs met alle lusten en lasten voor haar rekening te willen nemen. Een voorstel om een school te bouwen met drie lokalen blijkt echter een brug te ver en er wordt besloten over te gaan tot het bouwen van een school met twee lokalen. In tegenstelling tot eerdere verwachtingen zullen de kosten van de bouw niet geheel voor rekening van het Rijk komen, maar er komt toch een behoorlijk bedrag uit Den Haag. Gelukkig heeft onze wijze gemeenteraad al enkele jaren geld opzij gelegd voor het kleuteronderwijs en is de bouw van mooi gebouw haalbaar. Wanneer de bouw gerealiseerd zal worden is nog een open vraag. Odina is voor het geven van kleuteronderwijs afgekeurd waardoor Arkel op de urgentielijst van het Rijk komt, maar zeker nog niet bovenaan, dus er zal nog enig geduld betracht moeten worden. Na de opheffing van de Vereniging voor Kleuteronderwijs werd een oudercommissie gekozen. Voorzitster is mevr. Wormgoor, secretaresse mevr. Inpijn en penningmeester dhr. van Kuilenburg. De heren van Veen en Jacobi worden als lid aan de commissie toegevoegd. Er wordt besloten aan de ouders een kleine maandelijkse bijdrage te vragen bedoeld om wat extra leermiddelen aan te schaffen. Juli 1956 was het dan zover. De bouw van de kleuterschool werd aanbesteed. Laagste inschrijver was de firma Bakker uit Hoogblokland, inschrijfbedrag fl. 64.890,-- Dit bedrag was lager dan de raming van architect van der Zijpp uit Gorcum. De opdracht werd dan ook gegund aan dit bedrijf. De school kwam te staan midden in het nieuwe uitbreidingsplan op de hoek Prins Bernhardstraat/Koningin Wilhelminastraat. De hoofdingang kwam in de Prins Bernhardstraat. De school kent twee lokalen terwijl in de toekomst eventueel een derde lokaal kan worden bijgebouwd. Er is een kamer voor het schoolhoofd en een dokterskamer. Aan licht, lucht en ruimte is de grootst mogelijke zorg besteed. Op 1 februari 1957 werd het hoogste punt van de school bereikt en eind augustus van dat jaar kwam de bouw gereed. De officiële opening was op 2 september en werd verricht door burgemeester Scheffer. In zijn openingsspeech prees de burgemeester de commissie die de aanzet had gegeven tot de bouw van de school. Verder bracht hij dank aan de aannemer en de geestelijke vader van de school, architect van der Zijpp. Rondom de school is een ruim terrein open gehouden voor speelplaats en gazon, terwijl er voldoende ruimte is voor de bouw van een derde klaslokaal. Het gazon dat nog moeten worden ingericht zal worden omzoomd met bomen heesters en bloemperken. De burgemeester sprak de wens uit dat het terrein in de toekomst echt een speelterrein voor de jeugd blijft en hij riep de ouders op er voor te zorgen dat hun kroost dit terrein niet zou gebruiken als sloopterrein. Nadat diverse sprekers aan het woord waren geweest konden de genodigden het gebouw bezichtigen en zij kwamen al snel tot de ontdekking dat de kleuterschool een fantastische aanwinst voor het dorp was. In de jaren die volgden zouden er vanuit deze school en onder leiding van juffrouw Roza en haar staf heel wat activiteiten ontplooid worden. Menig Arkelaar heeft fijne herinneringen aan de heerlijke tijd op kleuterschool “Het Zwaantje”.